مسابقات سگ دعوا به عنوان یکی از مصادیق نادیده گرفتن حقوق حیوانات به شمار می رود که بارها از سوی دوستدارن طبیعت و حامیان حقوق حیوانات سخت مورد نکوهش و مذمت قرار گرفته است. اقدامی که طی آن صاحبان سگها این حیوانات خود را به میدان می آورند و بعد از پیدا کردن رقیب آنها را به جان هم می اندازند و تا زمانی که یکی از سگها فرار نکند، کشته نشود و یا صاحب آن شکست را نپذیرد جنگ خونین ادامه دارد.

* مسابقات سگ دعوا در سبزوار
چینی مسابقاتی چند سالی ست در حاشیه شهر سبزوار و برخی از روستاهای تابعه به عرصه ای برای نمایش رقابت سگها تبدیل شده است. رقابتهایی که افراد زیادی زیادی هم برای تماشای آن گرد هم جمع می شوند.
یکی از پرورش دهندگان سگهای مسابقه در سبزوار طی گفت و گو با خبرنگار ایرنا مدعی شد: یکی از راههای معرفی سگها برتر، جسور و قوی از طریق مسابقه سگ دعوا است. در واقع صاحبان سگها برای فروش آنها راهی جز این ندارند.
وی که نامش محفوظ است در حمایت از این مسابقات گفت: سگ باید بجنگند تا چند توله آن به فروش برسد لذا جنگ سگها مبنایی برای قیمتگذاری این حیوانات است.
او افزود: قانونی وجود ندارد که سگ دعوا منع شده باشد و چنانکه سگی در مسابقه دچار جراحت شود دامپزشکان بلافاصله آن را مداوا و در صورت نیاز بخیه می زنند در حالی که آسیبهای ناشی از مسابقات مشت زنی و بوکس روی افراد بیشتر از صدمات رقابتهای سگ دعوا بر روی حیوانات است.
این پرورش دهنده سگ ادامه داد: یکی از فعالیتهای من پرورش سگهای ایرانی، کرد و افغان است تا از این طریق سگهای بومی و اصیل جایگزین سگهای گرانقیمت خارجی شوند. قیمت سگ پیش از آغاز مسابقات حدود دو میلیون ریال است اما سگهای پیروز در رقابتها تا 300 میلیون ریال قیمتگذاری می شوند و مشتریان نیز آنها را برای تربیت، گله داری و کوهنوردی خریداری می کنند.
وی گفت: سگها در طول دوره آموزش زیر نظر کارشناسان آموزش سگ قرار می گیرند و علاوه بر تغذیه مناسب، مراقبتهای درمانی و واکسیناسیون بر روی آنها انجام می شود. همچنین در روز مسابقه در صورتی که سگی علاقه به مبارزه نداشته باشد بنا بر قوانین به زور نمی توان آن حیوان را وارد میدان کرد. مجموع این رفتارها نشان می دهد که هیچگونه حیوان آزاری در این مسابقات صورت نمی گیرد.
او افزود: همچنین در این رقابتها هیچگونه قمار و شرط بندی انجام نمی شود. علت اصلی این مسابقات بحث هیجان، علاقه و کری خوانی صاحبان سگ است و حتی تماشاگران این مسابقات از شرط بندی منع شده اند.
وی ادامه داد: بطور معمول این مسابقات در دشت و بیابانهای اطراف شهر و یا حاشیه روستاهها برگزار و زمان برپایی آن از طریق گروههای دوستانه اطلاع رسانی می شود. از طرفی در حین برگزاری رقابتها به تماشاگران گوشزد می شود که برای دیگر شهروندان مزاحمتی ایجاد نکنند تا مشکلی ایجاد نشود.

* مسابقات سگ دعوا یک معضل است
مدیر انجمن حمایت از حیوانات شهرستان سبزوار به خبنگار ایرنا گفت: سگ دعوا اگر غیرقانونی نباشد بدون شک یک معضل و کاری غیر اخلاقی است. با این وجود کمترین اخبار در خصوص برخورد و دستگیری فعالان این عرصه به گوش می رسد.
نازنین نایب یزدی افزود: مسابقات سگ دعوا رقابتهایی غیر انسانی است که هرچند برگزارکنندگان آن اعتقاد دارند که این کار تنها جنبه تفریحی دارد اما به نظر می رسد گردش مالی چشمگیری در پشت صحنه آن جریان دارد.
وی ادامه داد: قانون مدونی در ایارن برای حمایت از حیوانات وجود ندارد. برخی سودجویان این حیوانات را وسیله ای برای شرط بندی خود قرار داده اند و سگها بخاطر خصلت وفاداری خود تا پای جان به مبارزه برای آنها می پردازند.
مدیر انجمن حمایت از حیوانات سبزوار رواج به جان هم انداختن حیوانات را بی توجهی عمومی به حقوق حیوانات توصیف و بیان کرد: متجاوزان به حقوق حیوانات جنگ سگها را یک نوع ورزش می ‌دانند و حتی ادعا می شود ورزشکاران به مسابقات بوکس می‌ روند و زد و خورد آنان یک نوع ورزش محسوب می‌ شود بنابراین جنگ سگها هم نوعی ورزش است.
وی به روایتی از پیامبر اکرم(ص) که فرموده اند 'جنگ حیوانات حرام است' اشاره و بیان کرد: ای کاش این روایت به قانونی مدون تبدیل می شد تا دست سودجویانی که از حیوانات به عنوان وسیله ای برای شرط بندی سوءاستفاده می کنند کوتاه شود.
نایب یزدی گفت: تاکنون جز قوانینی که در خصوص شکار غیرمجاز برخی حیوانات وضع شده دیگر قانونی به صورت کامل در حمایت از حیوانات زنده تنظیم و تصویب نشده است که امیدواریم متولیان امر پیش از آغاز فصل مبارزه حیوانات که پاییز هر سال است چاره ای بیاندیشند.

*خلاء قانونی
کارشناس محیط طبیعی اداره حفاظت محیط زیست سبزوار نیز به خبرنگار ایرنا گفت: گرچه مسابقات سگ دعوا بر مبنای قانون حیوان آزاری جرم محسوب می شود اما قانونی مصرحی برای مقابله سازمان حفاظت محیط زیست با پدیده سگ دعوا یا دعوای دیگرحیوانات وجود ندارد.
علی قرایی افزود: برگزاری هر نوع مسابقه برای حیوانات که منجر به آزار آنها شود از سوی سازمان حفاظت محیط زیست محکوم است. این سازمان با بازدیدهای مکرر تا حد امکان اجازه برگزاری چنین مسابقاتی را نمی دهد اما به دلیل وسعت منطقه و اطلاع رسانی غیررسمی، برگزاری این نوع مسابقات از دید ما پنهان می ماند.
وی ادامه داد: فصل مبارزه و دعوای سگها پاییز و زمستان است زیرا در طول پنج ماه نخست سال سگها بی حالند و فقط برای دعوا و درگیری تربیت می شوند. این مسابقات در فصل پاییز و زمستان تماشاچیان زیادی دارد که هریک از آنها به دلایل حیثیتی و یا موضوعات مالی به طرفداری از یکی از سگها می پردازند.
بنا بر اعلام سازمان دامپزشکی سبزوار دو هزار و 700 قلاده سگ در این شهرستان وجود دارد که بیش از نیمی از آنها به صورت دوره ای مراقبت و واکسینه می شوند.
سبزوار در فاصله 230 کیلومتری غرب مشهد واقع است.